Rozwój fotowoltaiki

Dobór optymalnej wielkości instalacji fotowoltaicznej jest kluczową sprawą, która zdecyduje o właściwym działaniu Twojego systemu, a co za tym idzie – o realnych korzyściach płynących z posiadania fotowoltaiki. Przyjmuje się, że dla instalacji prosumenckich moc instalacji powinna być dobrana tak, by energia wygenerowana w ciągu roku nie przekraczała rocznego zużycia energii elektrycznej niezbędnej do funkcjonowania obiektu.

Energia ze słońca od wielu lat jest popularnym rozwiązaniem na zażegnanie kryzysu energetycznego w naszym kraju. Parę lat temu modne były kolektory słoneczne, tzw. solary, które przetwarzają energię słoneczną na ciepło. Jednak od ok. 3-4 lat coraz większą popularnością wśród Polaków zaczęły się cieszyć panele fotowoltaiczne.

Z danych statystycznych można wywnioskować, że świadomość ekologiczna Polaków wzrasta, ale bardziej decydują o tym względy ekonomiczne. Obecnie w naszym kraju zainstalowano już ponad 1 GW łącznej mocy z instalacji PV. Dane dotyczą zarówno mikroinstalacji montowanych na potrzeby własne, jak i dużych instalacji i farm fotowoltaicznych wykorzystywanych do produkcji energii na potrzeby przedsiębiorstw, zasilania domów i gospodarstw wielorodzinnych (zobacz jak powstaje prąd ze słońca).

Na przestrzeni ostatnich lat energia elektryczna ze słońca budzi zainteresowanie zarówno wśród przedsiębiorców, jak i właścicieli gospodarstw domowych. Do takiej sytuacji na rynku przyczynił się program Prosument, który dotyczył od 2016 roku do końca sierpnia 2019 roku tylko gospodarstw domowych. Od 1 września 2019 roku objął również firmy, posiadające instalacje PV do 50 kWp. W ostatnim półroczu odnotować można ogromny wzrost zainteresowanych fotowoltaiką inwestorów indywidualnych, jak i rolników oraz firm. Sytuację tę zawdzięczamy wzrostowym prognozom cen prądu na 2020 rok oraz wprowadzeniu przez rząd programu „Mój Prąd”, który dedykowany jest indywidualnym Prosumentom. Dotacja 5000 zł dla klientów indywidualnych to duża zachęta do montowania instalacji PV. Ponadto fundusze unijne dla rolników w postaci programu „Agroenergia” – 40% dofinansowania dla rolników – poważnie rozkręciły branżę fotowoltaiczną również wśród gospodarstw rolnych.

Największy operator energetyczny firma Tauron w tym roku przyłączyła do sieci około 30 tys. mikroinstalacji OZE, przy czym zdecydowana większość z nich to instalacje fotowoltaiczne. Łączna zamontowana moc wynosi 265 MW i tylko 59 z nich to instalacje wykonane w innej technologii niż fotowoltaiczne, co daje wynik trzykrotnie większy niż w poprzednim roku (2018).
Dla porównania w 2017 roku przyłączono ponad 4 tys. instalacji, o mocy łącznej 24 MW. Natomiast w 2018 przyłączono ponad 8 tys. o mocy 75 MW. Zatem, patrząc na ostatnie trzy lata, liczba instalacji PV rośnie u nas skokowo.

W zeszłym roku moc całkowita instalacji PV na świecie wynosiła 486 GW, w porównaniu do 2009 roku, kiedy suma wszystkich instalacji fotowoltaicznych na świecie wynosiła 23,5 GW. Zatem na skalę globalną nastąpił ponad 20-krotny wzrost udziału zielonej energii z paneli PV na naszej kuli ziemskiej. Ten dynamiczny wzrost możemy zawdzięczać m.in. inwestycjom w Chinach, Japonii, Niemczech i USA. Od 2018 już 29 państw przekroczyło 1 GW mocy fotowoltaicznych. W październiku 2019 roku Polska dołączyła do tego zaszczytnego grona.

Jeszcze parę lat temu w Polsce dominowało przekonanie, że fotowoltaika jest sprawą dalekiej przyszłości jeżeli chodzi o nasz kraj. Krajowy Plan Działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych przyjęty w 2009 roku zakładał, że ilość instalacji OZE wyniesie ok. 3 MW w 2020 roku. Zatem planowany poziom przekroczyliśmy już 300-krotnie!

1. Aukcje OZE, które odbyły się już 10 grudnia 2019 roku bez wątpienia mogą przyczynić się do powstania kolejnych 750 MW instalacji PV poniżej 1 MW..
2. Spadek cen technologii przy jednoczesnym wzroście cen energii elektrycznej. Prognozy są obiecujące – najprawdopodobniej ceny technologii będą spadać w przyszłych latach, a co za tym idzie fotowoltaika stanie się jeszcze bardziej opłacalna.
3. Umowy komercyjne PPA na bezpośredni zakup energii elektrycznej od korporacji czy farm fotowoltaicznych cieszą się od wielu lat dużym powodzeniem w krajach Europy Zachodniej. Obecnie funkcjonują również w Polsce. Pierwsza taka umowa została podpisana w między firmą Mercedes-Benz i VBS. Taką formę odsprzedaży zielonej energii obecnie oferują m.in. Innogy czy Enefit.
4. Rozwój samodzielnej produkcji energii elektrycznej dzięki programom dotacyjnym „Mój Prąd” czy „Czyste powietrze”. Ponadto firmy i klientów indywidualnych do korzystania zfotowoltaiki dopinguje również znaczny wzrost cen prądu. Tym bardziej. że znaczne upowszechnienie systemów fotowoltaicznych jednocześnie powoduje spadek cen instalacji fotowoltaicznych. Nowe technologie fotowoltaiczne i sposoby magazynowania energii zachęcają także tych, którzy do tej pory mówili NIE instalacjom PV.
5. Nowy model biznesowy – funkcjonujący już od dłuższego czasu system upustów wprowadził duże oszczędności energii elektrycznej w gospodarstwach domowych. Ponadto rozszerzenie od trzeciego kwartału 2019 roku programu Prosument na firmy posiadające instalacje do 50 KWp pozwala na wykorzystanie ogromnego potencjału energetyki prosumenckiej.
6. Nowym zjawiskiem staje się rozwój farm fotowoltaicznych w Polsce dzięki dotacjom unijnym i dofinansowaniu na poziomie 85%. Zielone światło również zapaliło się dla Spółdzielni Energetycznych. Nowe dopracowane przepisy prawne odnośnie budynków wielorodzinnych, pozwoliły skrócić procedury uzyskania licencji i pozwoleń na instalacje paneli na osiedlowych blokach, na potrzeby wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych

Zatem rozwój fotowoltaiki w Polsce wspierają nie tylko dotacje unijne, ale przede wszystkim spadek cen technologii przy jednoczesnym wzroście cen energii elektrycznej. Dodatkowo rynek napędzają programy i inicjatywy rządowe (program „Mój prąd”, system aukcji), które zmieniają ustawy prawne tak, aby korzyści płynące z fotowoltaiki odczuły również małe i mikroinstalacje przydomowe, czy duże instalacje w przedsiębiorstwach i na farmach fotowoltaicznych.

(zobacz jak sfinansować zakup instalacji fotowoltaicznej).

Spadające koszty samochodów elektrycznych i energetyki solarnej mogą zatrzymać globalny popyt na ropę i węgiel po 2020 roku, wskazują w najnowszym raporcie badacze z Grantham Institute z Imperial College London i Carbon Tracker. To może być cios dla sektora energetycznego, który wciąż nie docenia wpływu nowych technologii na ich biznes.

Raport, inaczej niż wiele spośród podobnych publikacji, nie bada potencjalnych scenariusz koniecznych do osiągnięcia określonych celów, na przykład klimatycznych. Zamiast tego sprawdza, jaki efekt miałoby włączenie do systemu energetycznego technologii wytwarzania energii solarnej i aut elektrycznych, które zgodnie z prognozami będą wkrótce najtańszymi technologiami niskoemisyjnymi. Same koszty PV spadły o 85 proc. w ciągu ostatnich siedmiu lat.

Jak wskazują autorzy raportu, PV mogłoby dostarczać 23 proc. produkowanej energii w 2040 roku i 29 proc. w 2040 roku, całkowicie wykluczając węgiel, z 1 proc. rynku pozostałym dla gazu. Dla porównania, ExxonMobil w swoich założeniach w skazuje, że w 2040 roku odnawialne źródła energii będą miały 11 proc. udziału w wytwarzaniu energii.

Sektor aut elektrycznych obecnie rośnie o 60 proc. rok do roku, po drogach jeździ już ponad milion tego typu aut, a koszty baterii spadły do 2015 roku o ponad 70 proc. Jak przewidują badacze, samochody elektryczne mogą zająć 1/3 rynku transportu drogowego do 2035 roku, ponad połowę tego rynku do 2040 roku i ponad 2/3 do 2050 (z blisko 2 miliardami aut na drogach). Natomiast zgodnie z przewidywaniami na przykład ekspertów BP, auta elektryczne zajmą tylko 6 proc. rynku w 2035 roku.

Jak wyliczono, wzrost w branży samochodów elektrycznych może doprowadzić do zmniejszenia zapotrzebowania na ropę o 2 miliony baryłek ropy /dzień do 2025 roku (taka sama ilość spowodowała załamanie cen ropy w latach 2014-15). Wbrew oczekiwaniom przemysłu, zakładającego ciągły wzrost popytu na ropę, według badaczy, popyt ten może zostać zmniejszony o 16 mln baryłek / dzień do 2040 roku i 25 mln baryłek / dzień do 2050 roku.

Przy takich założeniach, zapotrzebowanie na węgiel może załamać się w 2020 roku i spaść do poziomu odpowiadającemu połowie zapotrzebowania z 2012 roku przed 2050 rokiem. Jak pokazuje analiza, zapotrzebowanie na ropę może utrzymać się na stałym poziomie w dekadzie 2020-30, a następnie powolnie się zmniejszać do 2050 roku. Natomiast większość firm z tego obszaru nie oczekuje osiągnięcia szczytu zapotrzebowania na węgiel przed 2030 rokiem, a ropy ? przed 2040.

Autorzy ostrzegają, że rynek paliw kopalnych może stracić 10 proc. na rzecz PV i aut elektrycznych tylko w ciągu dekady, a to może być początek pogłębiającego się trendu. 10 procentowy spadek udziału w rynku energii spowodował załamanie się amerykańskiego sektora górniczego i straty pięciu największych europejskich instalacji w wysokości 100 miliardów euro w latach 2008-2013 z powodu nieprzygotowania na 8 procentowy wzrost w obszarze odnawialnych źródeł energii, w czym znaczny udział miało PV.

To dwa kluczowe element zmiany na rynku, które nadal są niedoceniane przez przemysł. Energetyka i transport drogowy tylko 2012 roku odpowiadały za połowę globalnych emisji CO2. Analiza pokazuje, że duże spółki energetyczne nie doceniają postępów, jakie zachodzą w branży technologii niskoemisyjnych. Strategia działania business-as-usual może, zdaniem badaczy, doprowadzić do stagnacji w aktywach opartych na paliwach kopalnych, w czasie, kiedy tempo wzrostu technologii niskoemisyjnych jeszcze przyspieszy.

Źródło: BiznesAlert