Recykling paneli
fotowoltaicznych

W Europie zagospodarowanie zużytych paneli fotowoltaicznych reguluje dyrektywa WEEE, która definiuje panele fotowoltaiczne jako sprzęt elektroniczny. Według dyrektywy wymagane jest także odzyskanie co najmniej 85 procent odpadów z modułów solarnych, z czego 80 procent należy oddać pod recykling lub wykorzystać ponownie w produkcji. Ponadto dyrektywa WEEE wymusza na producentach paneli fotowoltaicznych opłacenie zbiórki i recykling zużytych już paneli. W Polsce brakuje dokładnych wytycznych dotyczących zagospodarowania i recyklingu zużytych paneli, które określiłyby sposób łagodzenia ich negatywnego wpływu na środowisko. Ciągle szuka się rozwiązań pozwalających odzyskać cenne materiały z wykorzystanych już paneli, aby móc zagospodarować je powtórnie zwłaszcza, że temat ten powinien być priorytetem, bo fotowoltaika może realnie wesprzeć wzrost gospodarczy oraz realizację polityki zrównoważonego rozwoju.

W związku z coraz większą ilością powstałych instalacji fotowoltaicznych i zwiększającą się szacunkową liczbą powstałych na przestrzeni kolejnych lat odpadów, zainteresowanie tematem wśród przedsiębiorstw zajmujących się gospodarką odpadami jest coraz bardziej zauważalne. W Europie jak również i w Polsce można już znaleźć zakłady, które specjalizując się w utylizacji elektrośmieci, podejmują również tematy zużytych paneli i komponentów, które można z nich uzyskać. Rozwiewając więc wątpliwości, można bez problemu znaleźć w Polsce firmę przyjmującą zużyte panele do recyklingu. Ponadto procesu tego nie powinno się propagować jako problemu a bardziej jako obowiązek do wypełnienia po użytkowaniu systemu i kolejną zaletę fotowoltaiki na rzecz ochrony środowiska. Należy jednak przyznać, że recykling modułów na skalę komercyjną nie jest jeszcze w pełni rozwinięty. W gruncie rzeczy bazując na aktualnych informacjach cenowych oddania modułów do recyklingu, można łatwo policzyć, że koszt to niecałe 2% wartości całej instalacji.

Sam proces recyklingu paneli w praktyce nie jest jednak taki prosty. Moduły fotowoltaiczne są bardzo wytrzymałe i w dodatku składają się z wielu różnych materiałów. Z zużytych modułów są wydzielane m.in. szkło, krzem, plastik oraz miedź. Elementy modułu, które najprościej odzyskać to rama i szkło, które są później oddawane do huty. Reszta elementów jest cięta i zgniatana, następnie poszczególne komponenty są oddzielane i grupowane do oddzielnych strumieni recyklingu. Pozyskany materiał jest poddawany serii procesów, które pozwalają odzyskać poszczególne komponenty. Odzyskane materiały w postaci szkła i wafli krzemowych wykorzystywane są ponownie do produkcji np. elementów inżynierii drogowej i budowlanej.

Fotowoltaika w dzisiejszych czasach jest już wszechobecna a jej rozwój niewątpliwie widoczny na każdym kroku. Zważając na plusy i minusy instalacji fotowoltaicznej, nie powinniśmy odbierać recyklingu zużytych paneli jako wady, ale bardziej jako wyzwanie. Tak jak się rozwijają technologie tak będzie się rozwijała dziedzina recyklingu w fotowoltaice. W naszej gestii pozostaje ciągła praca nad procesem wytwarzania modułów fotowoltaicznych, tak aby był on bardziej ekonomiczny a późniejsza ich utylizacja prosta i niezagrażająca środowisku naturalnemu.